(ΠΟΙΝΔ/ΝΗ 2007/1146, ΠΟΙΝΛΟΓ 2007/797)
Η φύλαξη των ακαταλογίστων εγκληματιών κατ` ανάγκην λαμβάνει χώρα σε οποιοδήποτε δημόσιο θεραπευτήριο ψυχικώς νοσούντων ατόμων. Το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό των θεραπευτηρίων αυτών έχει αρμοδιότητα μόνο για τη θεραπεία και νοσηλεία των ως άνω ατόμων και όχι για τη φύλαξη αυτών.
ΓνωμΕισΑΠ8/2007
Προς: Το Υπουργείον Δικαιοσύνης (Γεν. Δ/νσιν Σωφρονιστικής Πολιτικής)
Επί του ερωτήματος που περιέχεται εις το υπ` αριθμ. πρωτ. 62633/2007 έγγραφόν σας, η γνώμη μας είναι η ακόλουθος:
Ι. Κατά το άρθρον 69 ΠΚ “Φύλαξις ακαταλόγιστων εγκληματιών”, αν τις ένεκα νοσηράς διαταράξεως των πνευματικών λειτουργιών (άρθρον 34) ή ένεκα κωφαλαλίας (άρθρον 33 παρ. 1) απηλλάγη της ποινής ή της καταδιώξεως επί κακουργήματι ή πλημμελήματι, απειλουμένω εν τω νόμω διά ποινής ανωτέρας των εξ μηνών, το δικαστήριον διατάσσει την εις δημόσιον θεραπευτικόν κατάστημα φύλαξίν του, εάν κρίνη ότι ούτος είναι επικίνδυνος εις την δημοσίαν ασφάλειαν. Πρόκειται περί μέτρου ασφαλείας. Το μέτρον αυτό δηλαδή του αναγκαστικού εγκλεισμού του ψυχικώς νοσούντος εγκληματίου έχει διπλούν προορισμόν, αφ` ενός μεν θεραπευτικόν και αφ` ετέρου φυλακτικόν.
II. Συμφώνως προς το άρθρον 1 παρ. 2 Ν 2776/1999 “Σωφρονιστικός Κώδιξ”, κρατούμενοι θεωρούνται άτομα που εκτίουν ποινάς κατά της ελευθερίας, εκείνοι επί των οποίων εφαρμόζονται τα άρθρα 69 και 71 ΠΚ, καθώς και οι υπόδικοι και όσοι κρατούνται κατά τα άρθρα 16 και 17 του παρόντος. Περαιτέρω, κατά το άρθρον 19 παρ. 1 του ιδίου νόμου ορίζεται, ότι τα καταστήματα κρατήσεως διακρίνονται εις: α) γενικά, β) ειδικά και γ) θεραπευτικά. Κατά την παρ. 4 του ιδίου άρθρου 19, τα θεραπευτικά καταστήματα διακρίνονται εις γενικά νοσοκομεία, εις θεραπευτήρια διά ψυχασθενείς και εις καταστήματα διά τοξικομανείς. Τέλος, κατά το άρθρον 65 παρ. 1 εδ. α` του ανωτέρω νόμου, η διατήρησις της τάξεως και ασφαλείας του καταστήματος αποτελεί καθήκον του σωφρονιστικού προσωπικού. Εξάλλου κατά το άρθρον 18 παρ. 1 εδ. β` και γ` του αυτού νόμου, διά την σύστασιν θεραπευτικού καταστήματος του άρθρου 19 παρ. 4 του παρόντος, συναρμόδιος διά την έκδοσιν του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος, εκτός από τον Υπουργόν Δικαιοσύνης, είναι και ο Υπουργός Υγείας και Προνοίας, επιφυλασσομένης της διατάξεως του άρθρου 3 παρ. 2 του Ν 1729/1987, όπως αυτό αντικατ. υπό του άρθρου 6 του Ν 2161/1993. Εις περίπτωσιν συστάσεως εντός ή εκτός του καταστήματος κρατήσεως ειδικού, κατά το άρθρον 6 του Ν 2345/1995 κέντρου υγείας ή ειδικού περιφερειακού ιατρείου, αστό διέπεται από τας διατάξεις ίου παρόντος ως προς την διοίκησιν και φύλαξιν των κρατουμένων και στελεχώνεται, ως προς μόνον το φυλακτικόν και διοικητικόν προσωπικόν, δι` αποφάσεως του Υπουργού Δικαιοσύνης.
III. Εκ των διατάξεων αυτών προκύπτουν τα ακόλουθα: Η κατά το άρθρον 69 ΠΚ φύλαξις των ακαταλόγιστων εγκληματιών γίνεται εις ειδικώς καθιδρυμένα θεραπευτικά καταστήματα διά ψυχασθενείς. Τοιαύτα όμως θεραπευτικά καταστήματα δεν έχουν ιδρυθή διά ΠΔ. Συνεπώς, η φύλαξις των ακαταλόγιστων εγκληματιών κατ` ανάγκην θα λάβη χώραν εις οιονδήποτε δημόσιον θεραπευτήριον ψυχικώς νοσούντων ατόμων. Το ιατρικόν και νοσηλευτικόν προσωπικόν των θεραπεστηρίων αστών έχει αρμοδιότητα μόνον διά την θεραπείαν και νοσηλείαν των προαναφερθέντων ατόμων και όχι διά την φύλαξιν αυτών. Το έργον της φυλάξεως τούτων ανήκει εις την αρμοδιότητα του Υπουργείου Δικαιοσύνης, συμφώνως προς την κατ` αναλογίαν εφαρμοζομένην διάταξιν του άρθρου 18 παρ. 1 εδ. γ` του προαναφερθέντος Ν 2776/1999 και το φυλακτικόν προσωπικόν διορίζεται κατόπιν αποφάσεως του Υπουργού Δικαιοσύνης.
Ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ανδρέας Ζύγουρας
Ν.Β
